Berze - Bosna i Hercegovina

Pomama za obveznicama na Banjalučkoj berzi, oseka na tržištu akcija

Kapital koji su investitori uložili u kupovinu državnih hartija od vrijednosti uvećao je promet na Banjalučkoj berzi u prva tri ovogodišnja kvartala, ali je s druge strane nastavljen pad obima trgovine akcijama.

Promet na Banjalučkoj berzi u prvih devet mjeseci ove godine iznosio je 486,65 miliona KM i veći je za 22,78 odsto u odnosu na isti lanjski period. Tražnja za državnim hartijama od vrijednosti ne jenjava pa je na gotovo svim javnim ponudama vrijednost prispjelih ponuda bila višestruko veća od ponude. RS se ove godine 15 puta zadužila emitovanjem obveznica i trezorskih zapisa, ali zahvaljujući velikom interesovanju investitora zaduženja su znatno povoljnija u odnosu na prošlu godinu, kada su kamatne stope na trezorske zapise bile znatno više.

Promet republičkim obveznicama i trezorskim zapisima iznosio je u prva tri tromjesečja 442,8 miliona KM i veći je za 34,16 odsto u odnosu na isti period 2015. godine.

Vrijednost prometa obveznica porasla je na godišnjem nivou za 45,17 odsto na 286,42 miliona KM. Promet trezorskih zapisa dostigao je 156,38 miliona KM ili 17,83 odsto više nego u istom periodu prošle godine.

Trgovina akcijama doživjela je veliki pad i iznosila svega 37,7 miliona KM. Promet u prva tri ovogodišnja kvartala pao je za 11,13 odsto u odnosu na isti lanjski period.

Akcijama investicionih fondova trgovano je u vrijednosti od samo 5,65 miliona KM, što je drastičan pad od 76,37 odsto u odnosu na isti period lani. Promet akcija preduzeća na sekundarnom tržištu iznosio je 11,5 miliona, a akcijama zatvorenih investicionih fondova 5,2 miliona KM.

Direktor Banjalučke berze Milan Božić kaže da je nastavljen trend pomjeranja investitora od akcija ka obveznicama, jer su oni bili zadovoljni odnosom rizika i prinosa na obveznice RS za izmirenje stare devizne štednje i ratne štete, koji se kretao u rasponu od pet do osam odsto.

- U strukturi ukupnog prometa najveće učešće od 77 odsto su imale javne ponude obveznica i trezorskih zapisa. Redovan promet je iznosio 17,6 odsto ukupnog, dok se na blok poslove odnosi 4,6 odsto trgovanja. Ostatak prometa se odnosio na preuzimanja i aukcije za paket akcija - kaže Božić.

Trendovi u trgovini odrazili su se i na berzanske indekse. BIRS je u prvih devet mjeseci izgubio 14,85 odsto vrijednosti, a na to je, prema Božićevim riječima, najveći uticaj imao pad cijene akcija preduzeća iz sistema "Elektroprivrede RS". Indeks investicionih fondova FIRS je izgubio 15,17 odsto vrijednosti, dok je indeks obveznica ORS porastao 4,62 odsto.