Berze - Srbija

Zakon o tržištu kapitala

Finansijsko tržište u Srbiji je dobilo novi pravni okvir donošenjem Zakona o tržištu kapitala, koji je stupio na snagu 17. novembra 2011. godine.

Za sve one koji trguju hartijama od vrednosti veoma je važno da li su odnosi na tržištu dobro i detaljno regulisani. Novi Zakon o tržištu kapitala uvodi brojne novine, ali jedna od najvažnijih novina u ovom zakonu vezana je za vrste tržišta. Tako postoje Regulisano, MTP i OTC tržište.

Regulisano tržište je multilateralni sistem koji organizuje, odnosno kojim upravlja ovlašćeni organizator tržišta. Da bi određena akcija bila listirana na Regulisanom tržištu neophodno je da ispunjava najstrože uslove. Regulisano tržište predstavlja supstituciju za tzv. "berzansko trgovanje", koje se odvija na Beogradskoj berzi.

MTP tržište (ili multilateralna trgovačka platforma), predstavlja multilateralni sistem koji organizuje, odnosno kojim upravlja organizator tržišta ili investiciono društvo. Postojanje ovog tržišta omogućava i olakšava spajanje interesa trećih lica za kupovinu i prodaju finansijskih instrumenata u skladu sa njegovim obavezujućim pravilima. MTP tržište možemo uporediti sa vanberzanskim tržištem na Beogradskoj berzi.

OTC tržiše, ili na engleskom over-the –counter, prvi put uvodi regulativu hartija od vrednosti. U suštini predstavlja oblik tzv. "neregulisanog tržišta", koje može postojati i bez organizatora tržišta. Trgovanje na ovom tržištu podrazumeva pregovaranje između prodavca i kupca finansijskih instrumenata u cilju zaključenja transakcije, odnosno slobodno ugovaranje kupoprodaje određenog finansijskog instrumenta.

Predmet trgovanja na OTC tržištu mogu biti svi finansijski instrumenti, čije trgovanje na regulisanom tržištu nije obavezno, odnosno koji su isključeni sa regulisanog i MTP tržišta, kao i dužničke hartije od vrednosti, kojima se, kao izuzetak od pravila, može trgovati istovremeno na regulisanom, odnosno MTP i OTC tržištu.

Novi Zakon o tržištu kapitala je nastao kao posledica potrebe da se pronađu fleksibilna rešenja problema nedovoljno razvijenog i marginalizovanog tržišta kapitala, koje za uzrok, između ostalog, ima nedostatak raznovrsnog i kvalitetnog materijala za trgovanje i investitora, a usled specifičnosti postojeće zakonske regulative i nedostataka stabilne investicione klime.