Ekonomija - Crna Gora

BDP Crne Gore 42% prosjeka EU

Bruto domaći proizvod po stanovniku prema standardu kupovne moći u Crnoj Gori je prošle godine iznosio 42 odsto prosjeka u EU, dok je 2010. i 2009. bio 41 odsto, saopšteno je iz Monstata.

Najveći BDP po stanovniku prema standardu kupovne moći u EU ima Luksemburg, a najniži Bugarska. BDP po stanovniku prema standardu kupovne moći u Luksemburgu je dva i po puta veći od evropskog prosjeka i iznosi 271 odsto, dok je u Bugarskoj 46 odsto.

Predstavnici Monstata su naveli da je evropski satatistički ured, Eurostat, danas objavio podatke o BDP-u i stvarnoj individualnoj potrošnji po stanovniku, iskazanim preko standarda kupovne moći. Monstat je, kako su objasnili, učestvovao u tom projektu, zajedno sa ostalim evropskim statističkim institucijama.

Najveći BDP po stanovniku prema standardu kupovne moći među zemljama regiona ima Hrvatska, 61 odsto evropskog prosjeka, za kojom slijedi Crna Gora sa prosjekom od 42 odsto. Makedonija i Srbija su na nivou od 35 odsto evropskog prosjeka, a Albanija i Bosna i Hercegovina na 30 odsto.

Stvarna individualna potrošnja po stanovniku prema standardu kupovne moći u Crnoj Gori je prošle godine iznosila 53 odsto evropskog prosjeka. Ta potrošnja se u članicama EU kretala od 40 odsto iznad evropskog prosjeka, kolika je bila u Luksemburgu, do 55 odsto ispod, što je zabilježeno u Bugarskoj.

Stvarna individualna potrošnja kod država kandidata za članstvo u EU iznosila je između 40 odsto i 57 odsto evropskog prosjeka. Najveću potrošnju po stanovniku prema standardu kupovne moći u regionu je imala Hrvatska, a najnižu BiH i Albanija. U Hrvatskoj je ona iznosila 59 odsto evropskog prosjeka, a u BiH i Albaniji svega 36 odsto, odnosno 34 odsto.

Iz Monstata je objašnjeno da BDP po stanovniku uglavnom pokazuje nivo ekonomske aktivnosti, dok je stvarna individualna potrošnja alternativni pokazatelj, bolje prilagođen da opiše materijalno blagostanje domaćinstva.

"Generalno, nivo stvarne individualne potrošnje po stanovniku je više homogen nego BDP, ali i dalje postoje značajne razlike među članicama EU. Struktura stvarne indivudalne potrošnje je bazirana na homogenim skupovima proizvoda i usluga koje domaćinstva konzumiraju, ali su i dalje evidentne razlike između njenog nivoa među članicama EU", naveli su iz Monstata.

Oni su dodali da su devizni kursevi ključni u određivanju nivoa cijena, jer njihove promjene imaju veliki uticaj na cijene.

Najviši nivo cijena među članicama EU ima Danska, 47 odsto iznad evropskog prosjeka. Švajcarska i Norveška imaju viši nivo cijena od svih članica EU i on je 60 odsto veći od evropskog prosjeka. Niži nivo cijena imaju Češka, Estonija, Slovačka, Litvanija, Mađarska i Poljska, a on je 25 odsto do 50 odsto manji od evropskog prosjeka. U tom okviru su i Hrvatska, kao zemlja pristupnica, i Turska, koja je kandidat za članstvo u EU.

Crna Gora, Srbija i BiH imaju 49 odsto niže cijene od evropskog prosjeka, dok su najjeftinije zemlje u Evropi - Bugarska, Makedonija i Albanija. Te tri države imaju 60 odsto niže cijene od evropskog prosjeka.

Iz Monstata su saopštili da je standard kupovne moći jedinica vještačke valute koja eliminiše razlike nivoa cijena između zemalja i omogućava poređenje obima ekonomskih pokazatelja u svim državama.

"Na veličinu BDP-a po stanovniku izraženog u standardu kupovne moći najvećim dijelom utiče obim BDP-a obračunatog rashodnom metodom, nivo potrošačkih cijena i broj stanovnika", kazali su statističari.

Taj indikator se, između ostalog, koristi za prostorno poređenje veličine BDP-a, odnosno ekonomije i ekonomskog blagostanja.