Ekonomija - Bosna i Hercegovina

Nastavljen trend privrednog rasta

Makroekonomska kretanja u Republici Srpskoj u prvoj polovini 2011. godine bila su u znaku umjerenog oporavka, a trend privrednog rasta iz 2010. prisutan je i u prva dva kvartala ove godine, kada je vrijednost BDP-a rasla po stopi od 1,6, odnosno 1,7 odsto.

Navodi se to u novom Ekonomskom monitoru Investiciono-razvojne banke RS i dodaje da je u odnosu na zemlje u okruženju RS u 2010. godini, sa stopom BDP-a od 0,8 odsto, ostvarila veći realni rast od Bugarske, Hrvatske i Rumunije.

- Osim toga, ekonomski rast Italije, Slovenije i Srbije pozitivno se reflektovao i na ukupni nivo domaće ekonomske aktivnosti, s obzirom na to da se radi o najznačajnijim trgovinskim partnerima RS - ističe se u monitoru.

Dodaje se da će prema aktuelnim projekcijama MMF-a za 2011. godinu ekonomija BiH rasti po stopi od 2,2 odsto.

- Međutim, zahvaljujući ekstravertnoj orijentaciji domaće ekonomije, globalni trendovi gotovo se trenutno impliciraju na društveno-ekonomsku realnost RS i BiH. U takvim okolnostima, svaki globalni zastoj negativno će se reflektovati i na ukupne rezultate domaće ekonomije - dodaje se u monitoru.

U prvih šest mjeseci 2011. godine industrijska proizvodnja RS, predvođena snažnom ekspanzijom područja vađenja ruda i kamena, rasla je po međugodišnjoj stopi od 3,6 odsto. U istom periodu, rast vrijednosti izvršenih građevinskih radova od 14,2 odsto sugeriše na mogućnost prekida negativnih trendova.

- S druge strane, negativne posljedice ekonomske krize i dalje su evidentne na domaćem tržištu rada. Tako je prosječan broj nezaposlenih u prvih šest mjeseci ove godine iznosio 149.674 osobe i veći je za 1,6 odsto u odnosu na isti period prošle godine, dok je prosječan broj zaposlenih u prvom kvartalu 2011. gotovo stagnirao - ističe se u monitoru.

Dodaje se da se globalno intenziviranje inflacije, koje je inicirano rastom cijena nafte i prehrambenih proizvoda na međunarodnim tržištima, negativno reflektovalo na opšti nivo cijena u RS, koje su u prvih šest mjeseci 2011. godine rasle po stopi od četiri odsto.

Premijer RS Aleksandar Džombić rekao je juče da bi posljednji kvartal iduće godine trebalo da bude period izlaska iz recesije, ukoliko ne bi došlo do dodatnih poremećaja u globalnim kretanjima.

- Ne možemo još reći da izlazimo iz recesije, iako u prošloj i ovoj godini postoje pozitivni impulsi i parametri koji ukazuju na oporavak privrede - rekao je Džombić.

Ministar industrije, energetike i rudarstva RS Željko Kovačević istakao je da se analizirajući makroekonomska, fiskalna i socijalna kretanja u 2010. godini može zaključiti da Srpska bilježi postepen oporavak domaće privredne aktivnosti.

On je istakao da je nominalni BDP u 2009. godini iznosio 8,2 milijarde maraka, dok je u 2010. iznosio 8,3 milijarde. Realna stopa u 2009. godini je bila minus 2,8 odsto, a 2010. godini 0,8 odsto.

- Trend ekonomskog rasta u prvom i drugom kvartalu ove godine takođe se nastavlja, a najznačajniji rast zabilježen je u oblasti vađenja rude i kamena, gdje je stopa rasta iznosila 25 odsto, dok je u prerađivačkoj industriji došlo do povećanja od 8,9 odsto - kazao je Kovačević.

Predsjednik Unije udruženja poslodavaca RS Ranko Milić kaže da je teza u kojoj se govori o rastu sporna, iz razloga što visina tog rasta nominalno zavisi od toga sa koje startne pozicije se kreće.

- Ako poredimo industrijsku proizvodnju sa niskog nivoa, pa kažemo da je došlo do rasta, onda to zvuči dobro, ali kakav je efekat tog rasta u finansijskoj vrijednosti, to je druga priča - kazao je Milić.

Plate i penzije

U prvih šest mjeseci 2011. godine prosječna neto plata u RS dostigla je 808 KM i nominalno je veća za 3,7 odsto.

- I pored činjenice da je prosječna neto plata nominalno veća, pod uticajem produbljivanja inflatornih kretanja tokom prvog polugodišta 2011. godine, njena realna vrijednost smanjena je za 0,2 odsto. U ovom periodu prosječna penzija u RS je nominalno stagnirala - navodi se u monitoru.