Visoke cijene aluminijuma i bakra te pad privredne aktivnosti u Evropi prekrajaju poslovne planove metalcima u Srpskoj, koji su prinuđeni da proizvode manje i da dižu cijene proizvoda kako bi koliko-toliko kompenzovali poskupljenje sirovine.
Sagovornici “Glasa” ističu da cijene bakra i aluminijuma rastu konstantno od početka godine.
- Cijena aluminijuma bila je prije tri godine od 3,5 do 4,5 evra po kilogramu, dok je sada od šest do osam evra po kilogramu, što je u suštini duplo viša cijena. Uz to sve i tržište prerade metala je postalo veoma osjetljivo, nepredvidivo i nestabilno. Smanjio se obim poslovanja prema kupcima za nekih 30 odsto - kazao je vlasnik i direktor preduzeća “Tikt manufaktura” iz Gradiške Krešimir Bodrožić.
Dodaje da je nabavka sirovine bolna tačka, pogotovo za preduzeća kod kojih je učešće sirovine u gotovom proizvodu i do 70 procenata.
- Srećna okolnost u cijeloj situaciji jeste to što je kod nas učešće materijala u gotovom proizvodu između deset i 20 procenata, tako da uspijevamo nekako da kompenzujemo sve poteškoće - rekao je Bodrožić.
Iste brige brinu i u čelinačkoj firmi “Vineks” koja u svojoj proizvodnji dosta koristi bakar.
- Bakar je skuplji za oko 30 procenata u odnosu na isti period lani. Nabavljamo ga iz Srbije. Da bismo opstali prinuđeni smo korigovati cijene. Bakar je berzanska roba. Neka preduzeća su vezana ugovorima i ne mogu poskupiti svoje proizvode. Mi donekle uspijevamo - rekao je direktor firme Dalibor Džombić.
Naglašava da se sva dešavanja u Evropi i te kako preslikavaju na domaću privredu.
- Sve što se dešava u Evropi, od ratova, kriza, svega osjetimo i mi ovdje. Manjak posla je i više nego očigledan - istakao je Džombić.
Ipak, oni čije poslovanje prevazilazi evropske granice ostvaruju nešto bolje rezultate.
Jedno od takvih je i preduzeće iz Dervente “Metalac MBM” koje na inostrano tržište plasira većinu svog asortimana.
- Na evropskom tržištu je sve stalo, međutim, imamo tu sreću da sarađujemo sa jednom velikom kompanijom iz Austrije, a taj naš partner plasira dosta proizvoda na američko tržište tako da mi sada imamo pune ruke posla. Posljednja tri mjeseca bilježimo pomak kada je riječ o narudžbama. Većina se žali, mada smo se i mi žalili do šestog mjeseca ove godine, međutim od tada radimo kao u najbolja vremena - istakao je vlasnik i direktor preduzeća Slobodan Golub.
Dodaje da je cijena čelika u padu već duže vrijeme i kreće se u prosjeku oko 750 evra po toni, što je prema njegovim riječima, duplo niža cijena u odnosu na 2022. godinu.
Naglašava da je logično da oni koji u proizvodnji više koriste aluminijum i bakar imaju veće poteškoće u poslovanju, jer se na tržištu tih sirovina dogodio poremećaj te su cijene otišle u nebo.
Sve u rukama Kineza
Analitičari Svjetske banke ističu da najveći uticaj na cijene ima Kina koja je i najveći proizvođač i potrošač aluminijuma. Prema njihovim prognozama, u 2025. godini očekuju se za četiri odsto više cijene ovog metala.