Preduzetništvo - Bosna i Hercegovina

Efikasno upravljanje u malom broju firmi

Razvoj korporativnog upravljanja u akcionarskim društvima u RS i BiH na veoma je niskom nivou, što potvrđuje i činjenica da je tek manji broj kompanija na domaćem tržištu kapitala prepoznao značaj dobrog i efikasnog upravljanja u privlačenju stranih investitora.

Pomoćnik direktora Banjalučke berze Darko Lakić kaže da su kod određenog broja akcionarskih društava, interesi preduzeća podređeni interesima većinskog akcionara.

- Maksimiziranje interesa većinskih vlasnika se najčešće ogleda kroz poslovanje sa povezanim preduzećima, čiji je vlasnik ujedno i većinski vlasnik tog akcionarskog društva. To se reflektuje na manji interes takozvanih portfolio investitora za kupovinu akcija preduzeća u RS, a to znači manju likvidnost i manju cijenu akcija na berzi - istakao je Lakić.

Da bi se ovo stanje popravilo, dodao je, potrebno je spriječiti ugrožavanje interesa malih akcionara.

- Poreski organi moraju imati značajniju ulogu u nadzoru transfernih cijena kod akcionarskih društava, a odgovornost je i na menadžmentu preduzeća da to onemogući - rekao je Lakić i dodao da je napredak ostvaren prije svega u pogledu izvještavanja akcionarskih društava.

Izvršni direktor Sarajevske berze Almir Mirica kaže da je razvoj korporativnog upravljanja u BiH na niskom nivou.

- Tek nekolicina kompanija je prepoznala značaj dobrog i efikasnog korporativnog upravljanja u kontekstu uspostavljanja odnosa povjerenja sa investitorima. Ovo potvrđuje i činjenica da je od 635 akcionarskih društava, godišnje finansijske izvještaje za 2009. godinu dostavilo svega 136 kompanija - kazao je Mirica.

Ističe da je osnovni problem činjenica da menadžment kompanija nije shvatio da poboljšanjem nivoa korporativnog upravljanja može privući investitore.

- Kada kompaniji u BiH treba kapital za razvoj, ona se obraća komercijalnim bankama. Tek vrlo rijetko se u tu svrhu koristi tržište kapitala, dok je situacija u svijetu, posebno u SAD takva da se čak polovina finansijskih potreba podmiruje emitovanjem vrijednosnih papira - kazao je Mirica.
Mali akcionari

Predsjednik Saveza udruženja malih akcionara RS Nebojša Jugović rekao je da su mali akcionari u firmama potpuno obespravljeni, te da je potrebno da se udruže. Dodaje da korporativno upravljanje u RS nije zaživjelo, i to zahvaljujući nadležnim institucijama koje bi trebalo da bolje regulišu ovu oblast.