Preduzetništvo - Crna Gora

Objaviti imena firmi u velikim dugovima

Skupština Privredne komore u kojoj su predstavnici većeg dijela crnogorske privrede zatražila je juče na sjednici u proširenom sastavu od Centralne banke i Privrednog suda, da saopšte imena firmi koje su u velikoj i dugoj blokadi i onih koje su u stečaju kako bi znali sa kim da ne rade.

Privrednici, kako je kazao predsjednik Privredne komore Velimir Mijušković, takođe traže da se zabrani vlasnicima preduzeća u blokadi da otvaraju nove firme i poslovanje sele na njih i time nastavljaju lošu praksu i širenje lanca nelikvidnosti u kojem je na kraju juna ove godine bilo 14.726 sa dugom više od 309 miliona eura. Privrednici i od države traže pomoć u rješenju najvećeg problema, odnosno nelikvidnosti.

Zašto se kriju podaci

Vlasnik kompanije Čelebić, Tomislav Čelebić je zapitao zašto se kriju podaci o preduzećima u velikim dugovima i podsjetio na principe korporativnog upravljanja koji podrazumijevaju transparentnost svih podataka.

- Zašto nema krivične odgovornosti za one koji su ostavili velike dugove u jednoj kompaniji, a sada otvaraju novu - kazao je Čelebić i podsjetio da imovinski sporovi u Crnoj Gori traju od četiri do deset godina, što je velika barijera za organizaciju kvalitetnih projekata za strane i domaće investitore.

Ministar finansija Milorad Katnić je kazao da se Vlada ove godine suočila sa poreskom nedisciplinom, u plaćanju obaveza, osnivanju firmi… i da je pokrenula snažnu borbu protiv sive ekonomije, što bi trebalo da obezbijedi punjene budžeta po planu do kraja godine.

Preduzeća nespremna

Ministar je podsjetio da ovu godinu karaktreriše ubrzanje ekonomskog rasta i da ohrabruju pozitivne tendencije u turizmu, poljoprivredi, građeninarstvu, preradi, rastu izvoza i supstituciji uvoza. Ocijenio je da je veliki problem nelikvidnost, ali da nije siguran da problem može riješiti tako što će se vlasnicima firmi u blokadi ili onima koji su bili u menadžmentu zabraniti da osnivaju nova preduzeća.

Preduzeća, kako je kazao ministar, nijesu spremna da doprinesu da se raščiste odnosi u privredi.

- Mjenica kao instrument naplate poznaje krivičnu odgovorsnost, a malo je puta upotrijebljena. Privredni subjekti se suzdržavaju od krajnjih instrumenata naplate i tužbi - upozorio je ministar i prozvao preduzeća da nijesu spremna da doprinesu da se raščiste odnosi u privredi - pokrenu stečajevi i likvidacije dužnika, kazne oni koji su varali i davali instrumente obezbjeđenja bez realnog uporišta.

Štitite svoj interes

Nije realno očekivati, dodao je ministar Katnić, da samo država rješava problem nelikvidnosti i da se ona bavi odnosima privrednih subjekata.

- Kompanije treba da pokrenu radnje da bi zaštitile svoj interes i da bi bili kažnjeni oni koji su radili suprotno propisima - kazao je on i dodao da su siva ekonomija i sve veći broj blokiranih računa sistemski problem, koji ne bi trebalo rješavati donošenjem pojedinačnih procedura karakterističnih za određene slučajeve, jer bi na taj način napravili veći problem.

- Moramo biti pažljivi prilikom prijedloga mjera za rješavanje nelikvidnosti i ostalih problema da ne izazovemo veće. Neka mjera može parcijalno riješiti problem, a sistemski izazvati mnogo veći - ocijenio je Katnić i dodao da se poštuju sve obaveze budžeta i da ne postoji nijedan nalog stariji od tri dana.

Predstavnici Centralne banke su saopštili da junski podaci ukazuju na pozitivne signale u likvidnosti privrede.

- Strane direktne investicije i doznake iz inostranstva ublažavaju takođe problem nelikvidnosti koji je posljedica jakog uticaja krize - objasnili su predstavnici CBCG.

Srijedom u podne otvorena vrata Uprave carina

Direktor Uprave carina Božidar Vuksanović je pozvao privrednike koji imaju probleme sa carinom ili prijedloge i sugestije da srijedom u podne dođu u ovu instituciju, koja je, kako je kazao, u potpunosti otvorena.

- Sve prijedloge, koji su u zakonskom okviru, prihvatićemo, ali ne i spisak želja - kazao je Vuksanović, komentarišući zahtjev špeditera da oni a ne Uprava carina određuje visinu carinske garancije.

Špediteri se, podsjetimo, žale da im je u prosjeku oko 60 odsto neiskorišćene garancije i da im to pravi veliki trošak.

Jedno preduzeće koje se bavi nekretninama duguje 14,6 miliona eura.

Četiri kompanije koje se bave nekretninama duguju 17,5 miliona eura, od čega jedna 14,6 miliona eura, saopšteno je juče u Privrednoj komori, uz ocjenu da su generatori nelikvidnosti nekretnine i građevinarstvo koje za sobom povlače i druge u ovaj začarani krug.

U sketoru trgovine jedna kompanije nosi rizik jer njena blokada dostiže blizu milion eura i vuče je duže od godinu.

Juče u Komori nijesu saopštena imena kompanija najvećih dužnika jer to, kako se objašnjava, ne dozvoljavaju zakoni.

Formirati bijele i crne liste preduzeća

Ministar finansija Katnić je kazao da je Ministarstvo iniciralo formiranje bijele i crne liste preduzeća u Crnoj Gori.

Na bijeloj listi bi trebalo da budu ona koja ispunjavaju sve obaveze prema drugim kompanijama i državi, koja su ozbiljni poreski obveznici i koja nijesu namjerno kršila pravila. Tim preduzećima država treba da bude puni servis i da sve usluge i obaveze koje ima prema njima izvršava u najkraćem roku.

Crna lista bi trebalo da bude sastavljena od preduzeća koja često ne poštuju propise, ili posluju u sivoj ekonomoji. Te kompanije, kako je ocijenio ministar, treba češće i strože kontrolisati što je i dogovoreno.