Preduzetništvo - Crna Gora

Većina preduzeća upoznata sa terminom DOP-a

U Crnoj Gori 94,7 odsto kompanija upoznato je sa značenjem termina društveno odgovornog poslovanja (DOP), što pokazuje rast u odnosu na podatke iz 2013. godine, kada ih je bilo 70 odsto, podaci su izvještaja Unije poslodavaca (UPCG).

Izvještaj pod nazivom Nefinansijsko izvještavanje preduzeća u Crnoj Gori o DOP-u predstavljen je danas u okviru obilježavanja Evropske nedjelje održivog razvoja (ESDW) u Crnoj Gori, koji su organizovali UPCG i Odjeljenje za podršku Nacionalnom savjetu za održivi razvoj Ministarstva održivog razvoja i turizma.

U istraživanju UPCG, sprovedenom od aprila do maja, učestvovalo je 75 preduzeća iz sva tri regiona Crne Gore, od čega 64 odsto pripada kategoriji mikro i malih, 26,7 odsto srednjih i 9,3 odsto kategoriji velikih kompanija.

“Od ukupnog broja ispitanika, 69 odsto preduzeća sprovodi društveno odgovorne aktivnosti, ali većina 84,3 odsto nema poseban sektor ili jedinicu zaduženu za DOP. Ovo govori o tome da DOP ne predstavlja planiranu ili strateški pozicioniranu, već najčešće aktivnost kojoj se u Crnoj Gori pristupa ad hoc”, pokazuju podaci izvještaja.

Većina ispitanika, njih 52 odsto, smatra da će značaj DOP-a za njihovu kompaniju u budućnosti rasti. U tom dijelu, značajno je što je više od polovine ispitanika, odnosno 53 odsto, zainteresovano za učešće u daljoj obuci o DOP-u koju će UPCG organizovati u nastavku EU projekta CSR za sve.

Samo 21 odsto ispitanika je navelo da njihove kompanije objavljuju nefinansijske izvještaje, za razliku od čak 59 odsto kompanija koje to ne čine. S druge strane, 21 odsto ispitanika je navelo da njihove kompanije pripremaju, ali ne objavljuju nefinansijske izvještaje.

Podaci pokazuju da kao glavne razloge koji utiču na objavljivanje nefinansijskih izvještaja, kompanije navode klijente 38,7 odsto, dobro korporativno upravljanje 35,5 odsto, kao i potrošače i društvo, odnosno lokalnu zajednicu, po 32,3 odsto. S druge strane, kao dva najveća izazova prilikom kreiranja, odnosno objavljivanja nefinansijskih izvještaja prepoznati su nedostatak vremena i resursa 32 odsto i nesigurnost u smislu izbora najboljeg načina za objavljivanje informacija ove vrste.

“Kada su u pitanju određeni standardi ili uspostavljeni okviri za izvještavanje, 23,5 odsto kompanija se vodi GRI smjernicama, 5,9 odsto standardom ISO26000, dok 5,9 odsto dostavlja Izvještaj o napretku (CoP) u okviru Globalnog sporazuma UN-a“, navodi se u izvještaju UPCG.

Prema tipu informacija koje kompanije objavljuju, najzastupljenija su saopštenja o DOP politici, njenoj implementaciji i ostvarenim rezultatima 41,9 odsto, zatim slijede informacije o ključnim indikatorima poslovanja kao što su emisija ugljendioksida, zadovoljstvo zaposlenih, investicije u obuku 25,8 odsto.

Prilikom kreiranja nefinansijskog izvještaja, specijalizovane konsultantske usluge koristi samo 6,7 odsto kompanija, dok je 3,3 odsto kompanija prošlo neku vrstu treninga za ovu vrstu aktivnosti. Većina kompanija, njih 95 odsto, nikada nije procjenjivalo troškove nefinansijskog izvještavanja.

“Čak 87 odsto kompanija iz uzorka nije učestvovalo ni u kakvom treningu, odnosno konsultacijama o DOP-u, dok najveći procenat onih koji su prošli ovu vrstu obuke navode da se radi o internim treninzima, njih 37,5 odsto”, pokazuju podaci UPCG.

Izvještaj Nefinansijsko izvještavanje preduzeća u Crnoj Gori o DOP-u počiva na istraživanju realizovanom u okviru EU projekta CSR za sve čiji je UPCG implementator u Crnoj Gori.

Savjetnik u Odjeljenju za podršku Nacionalnom savjetu za održivi razvoj Ministarstva održivog razvoja i turizma, Marija Mijušković, kazala je da izvještavanje preduzeća o DOP-u predstavlja odličan primjer za promovisanje društvene odgovornosti kao mehanizma za postizanje održivog razvoja.

„Nacionalne politike za promovisanje društvene odgovornosti donijelo je 15 od 28 zemalja članica EU. Zajednička karakteristika svih strateških dokumenata, uključujući i Politiku za društvenu odgovornost koju je Vlada usvojila u decembru 2013. godine, jeste da se fokusiraju na promotivnu ulogu države u podsticanju dobrih primjera društvene odgovornosti korišćenjem instrumenata kao što su poreske olakšice, promotivne akcije, edukativne kampanje i druge mjere“, objasnila je Mijušković.

Ona je navela da se jedan od tri cilja Politike za društvenu odgovornost odnosi na povećanje broja preduzeća koja sistematično primjenjuju načela društvene odgovornosti u svom poslovanju, odnosno na mjere koje predviđaju uvođenje obaveze godišnjeg izvještavanja o društveno odgovornim aktivnostima i uspostavljanje sistema izvještavanja preduzeća o društveno odgovornim praksama.

Šef sektora za ekonomska pitanja UPCG, Ana Rašović, objasnila je da nefinansijsko izvještavanje predstavlja objavljivanje podataka kompanija koji se tiču politika, procjene rizika i dostignutih rezultata u oblasti zaštite životne sredine, društvenih i aspekata u vezi sa zaposlenim, poštovanja ljudskih prava, borbe protiv korupcije i mita.

“Ti podaci pružaju investitorima i drugim zainteresovanim sveobuhvatniju sliku o performansama kompanije. Obično, nefinansijske izvještaje u različitim oblicima objavljuju srednje i velike kompanije, kao što su banke, osiguravajuća društva i telekomunikacione kompanije. Forma objavljivanja ovih izvještaja je fleksibilna, pa kompanije mogu koristiti međunarodne, EU ili nacionalne smjernice koje smatraju najprikladnijim”, precizirala je Rašović.