Trgovina - Bosna i Hercegovina

Domaći tržni centri gube bitku

Prisustvo poznatih regionalnih brendova na tržištu RS, obezbjeđivanje početnog kapitala i nerazvijen sistem poslovanja, otežavaju razvoj domaćih tržnih centara, navode ekonomski stručnjaci.

Član Udruženja ekonomista RS SNjOT Miloš Todorović je istakao da se domaći tržni centri i marketi teško šire, jer ih guše regionalni trgovački lanci, koji imaju razvijen sistem poslovanja, odnosno izgrađeno ime, ozbiljno istraživanje tržišta, izbor dobre lokacije za objekat, adekvatnu cjenovnu politiku i stalnu edukaciju zaposlenih.

- Ovakav razvijen sistem se gradi i unapređuje godinama. Domaćim preduzetnicima treba mnogo vremena da razviju sopstveni sistem, koji će funkcionisati na taj način - istakao je Todorović i dodao da domaći tržni centri treba da ispune brojne uslove da bi privukli i zadržali kupce.

U Privrednoj komori RS su naveli da regionalni tržni centri i trgovački lanci, čije je učešće na domaćem tržištu sve veće u odnosu na domaće, imaju veće mogućnosti za unapređenje poslovanja, jer im je lakše da obezbijede početni kapital, koja im je potreban za razvoj.

- Zbog toga regionalni tržni centri ostvaruju veći uspjeh u konkurenciji sa domaćim - istakao je portparol Privredne komore RS Vladimir Blagojević.

Marketing menadžer poslovnog tržnog centra "BmD" u Doboju Goran Božić ističe da je poslovni ambijent u RS trenutno veoma nepovoljan za osnivanje velikih tržnih centara.

- Domaći tržni centri u odnosu na strane gube bitku. Tržišni udio stranih trgovačkih lanaca je u odnosu na domaće veoma velik i po našim procjenama oni kontrolišu oko 45 odsto tržišta maloprodaje u BiH - istakao je Božić.

On je dodao da je veoma teško parirati inostranim lancima zbog nepovoljnijeg položaja u pristupu finansijskim sredstvima.

- Veliki lanci se zadužuju po dosta povoljnijim uslovima u odnosu na trgovačke kuće u BiH, što im u startu daje prednost. Prednost predstavljaju i robne marke koje te kompanije nude, a koje su cjenovno dosta povoljnije - istakao je Božić i dodao da veliki lanci imaju mnogo više sredstava za marketinške aktivnosti.

Vlasnik dragstora "Sindi" Nenad Opačić ipak ističe da bi razvijanje trgovačkih lanaca trebalo da bude dio strategije razvoja privrede u jednoj državi, jer su ti subjekti uvijek u funkciji razvoja privrede države iz koje dolaze.

- Sami trgovci malo šta mogu da urade, ukoliko nisu obuhvaćeni nekom strategijom. Koliko su domaći tržni lanci obuhvaćeni strategijom razvoja pokazuje činjenica da u RS više nemamo niti jedan respektabilan domaći lanac koji bi mogao parirati stranim tržnim centrima - istakao je Opačić.  

Strategija

U Ministarstvu trgovine i turizma RS su naveli da je kroz donošenje Strategije razvoja trgovine RS za period do 2015. godine, predviđeno niz mjera i aktivnosti u cilju većeg razvoja trgovinskog sektora.

- U cilju uspostavljanja boljeg poslovnog ambijenta za širenje domaćih trgovinskih subjekata, predviđena je realizacija aktivnosti kao što su obezbjeđenje sredstava za podršku trgovinskom preduzetništvu, definisanje neformalnih programa obuke i treninga za menadžere i zaposlene u ovom sektoru - naveli su u ministarstvu.