Trgovina - Bosna i Hercegovina

Poljoprivreda čini trećinu deficita

U strukturi trgovinskog deficita BiH u 2010. godini na prvom mjestu nalaze se poljoprivredni proizvodi sa učešćem od 29,9 procenata, podaci su analize Spoljnotrgovinske komore BiH.

- BiH je prošle godine uvezla poljoprivrednih proizvoda u vrijednosti 2,5 milijardi KM, a vrijednost izvoza ovih proizvoda je za isti period iznosila 553 miliona KM - navodi se u analizi Spoljnotrgovinske razmjene za 2010. godinu koju je uradila STK BiH.

S obzirom na to, trgovinski deficit poljoprivrednih proizvoda u BiH je iznosio 1,94 milijardi KM.

Iako se u privlačenju stranih investitora u BiH najčešće navode poljoprivredni potencijali, učešće ovih proizvoda je najveće u trgovinskom deficitu zemlje.

Stručni saradnik za makroekonomski sistem u STK BiH Igor Gavran je istakao da je ogromna razlika u obimu uvoza i izvoza poljoprivrednih proizvoda posljedica nedostatka adekvatne stimulacije domaćim poljoprivrednicima, koji zbog toga nisu u mogućnosti da povećaju domaću proizvodnju.

- Podsticaji koji se dodjeljuju domaćim poljoprivrednicima su simbolični i neuporedivo manji od onih koje primaju poljoprivredni proizvođači u regionu, a o evropskim zemljama da ne govorimo - istakao je Gavran.

On je dodao da je, s obzirom na tako niske podsticaje, obim proizvodnje iznad očekivanog.

- Strateškog i sistemskog pristupa, kao dijela jedinstvene poticajne ekonomske politike u BiH uopšte nema, a nepovoljna slika, ne samo spoljnotrgovinske razmjene, jasna je potvrda i posljedica toga - istakao je Gavran.

On je dodao da je, iako BiH ima ogromne potencijale kada je riječ o proizvodnji hrane, trgovinski deficit i dalje izuzetno visok u BiH.

 - Ogroman dio tog deficita je potpuno neopravdan i nema nikakvog ekonomskog utemeljenja, a razlozi za to su neiskorišćenost poljoprivrednog potencijala koji imamo. Imamo ogroman dio obradivog zemljišta koji se uopšte ne obrađuje, poljoprivrednika koji proizvode u teškim uslovima i ne primaju podsticaje - istakao je Gavran.

U strukturi trgovinskog deficita BiH na drugom mjestu se nalaze mineralna goriva, ulja i voskovi, sa učešćem od 23 odsto.

Infrastruktura

Gavran je istakao da se veliki dio poljoprivrednih proizvoda iz BiH još ne može plasirati na tržište Evropske unije, ne zato što oni nisu dovoljno kvalitetni nego zato što BiH nije uspostavila sistem infrastrukture kvaliteta koji zahtijevaju zemlje EU.