Zanimljivosti - Srbija

Australijanci žive najduže, Kanađani, Novozelanđani i Irci ih u stopu prate, a šta je sa Amerikancima

Australija je zahvaljujući svom odlično organizovanom zdravstvenom sistemu svojih stanovnika kao i relativno malom broju smrtnih slučajeva uzrokovanih konzumiranjem različitih droga i vatrenog oružja na prvom mestu po dužini životnog veka. Zemlja u kojoj se govori engleski jezik, sa visokim zaradama mogla bi da bude primer ostalima.

Naučnica Rejčel Vilki koja se bavi brigom o zdravlju stanovništva na Univerzitetu Južna Kalifornija i demograf Džesika Ho sa Državnog univerziteta Pensilvanije udružile su se kako bi napravile detaljnu sliku očekivanog životnog veka u zemljama sa visokim prihodima, u kojima se govori engleski, i kako bi tim primerom pomogle ostalim državama sveta.

„Očekivani životni vek u zemljama sa visokim dohotkom ukazuje na granice onoga što je moguće postići u kontekstu visokog životnog standarda i obilnih resursa usmerenih ka poboljšanju zdravlja i blagostanja“, istakle su Rejčel i Džesika.

One su uporedili podatke od 1990. do 2018. godine o šest zemalja sa visokim dohotkom u kojima je engleski glavni jezik – Sjedinjenim Državama, Kanadi, Ujedinjenom Kraljevstvu, Republici Irskoj, Australiji i Novom Zelandu – koji su izvučeni izbaze podataka SZO o mortalitetu i agencije za vitalnu statistiku svake zemlje.

Za regionalno poređenje, informacije o zemljama u kojima se ne govori engleski podaci su uzeti iz baze podataka o smrtnosti populacija tih država. 

„Ove zemlje dele zajednički jezik i neke kulturne sličnosti (ishranu,način života...), kao i različite vrednosti visine prihoda“, navode autorke istraživanja.

Pa ipak, kako je pokazalo njihovo istraživanje, ove sličnosti ne znače da njihovi građani mogu očekivati da će uživati u sličnom životnom veku.

Australija je pokazala najbolje rezultate u poređenju sa svim drugim zemljama, ima niži mortalitet i za muškarce i za žene u skoro svim starosnim dobima, a posebno između 45 i 84 godine.

Studija je pokazala da nacija ima veliku prednost u odnosu na druge zemlje kada je reč o smrti od cirkulatornih i respiratornih bolesti, kancera, perinatalnih i urođenih stanja, kao i bolesti mentalnog i nervnog sistema poput Alchajmerove bolesti. Ovo je posebno važilo za australijske muškarce.

Smanjen rizik od smrti povezan je sa brigom zdravstvenog sistema kada su u pitanju prevencija, dijagnoza i lečenje kod kardiovaskularnih bolesti, skrininga i lečenja karcinoma, redovne vakcinacije protiv gripa….

Po svom kvalitetnom zdravstvenom sistemu poznata je i Kanada, pa su se stanovnici ove države našli na drugoj poziciji kada je dužina životnog veka u pitanju. Na trećem mestu su stanovnici Novog Zelanda i Irske.

Inače je Irska u poslednjih nekoliko godina povećala očekivani životni vek kod žena za 6,66 godina, a kod muškaraca za 8,29 godina.

„Republika Irska doživela je veliki porast očekivanog životnog veka u periodu od 1990. do 2018. godine“, navele su autorke.

U SAD je životni vek muškaraca oko 65 godina, a to je najniži očekivani životni vek u državama engleskog govornog područja.

Sjedinjene Države su imale najniži očekivani životni vek za svaku godinu od 2001. godine, i završile su na poslednjem mestu u rangu očekivanog životnog veka sa 65 godina. Na osnovu podataka iz 2019. godine, australijski muškarci mogu očekivati da će živeti skoro 5 godina duže nego oni u Sjedinjenim Državama.

„Sve u svemu, Australija nudi potencijalni model za anglofone zemlje sa kraćim životnim vekom, kao što su SAD i Velika Britanija, koje bi trebale da slede dobar primer kako bi smanjili preuranjenu smrtnost“, utvrdili su autori .